Hei te hi i tan (Requiem for Marx)


Tahrik ni 5, Tomir thla, Kum 200 chuang liam ta khan chhungkaw khawsak nuam pangngai tak ah a lo piang a. A ngaihtuahna sukthlek erawh tisa ropuina nen chuan an inthiantha lo chho ngar ngar. A thinlung chhungril tuihnang leh a hriatna thazam te chu mi ropui te zing a tlatlum turin an  mil a her rem a tum lova, a her rem lo mai ni lovin a do ngat ngat zawk a ni.


A pa in a hnung zui a danhremi ni turin duh sa teh mah se a marphu in a mil lo tih a inhre chiang a, a puitlin ta lo. Thuneitute lem diak diak theih tur a a ngaihtuahna fir leh fim te chu pawlh dal a tum lova, amah a amahna chu vawnthat a thlang zawk a ni.


Bawrhsawmna chuan namen lovin tlakbuak mah se rawl chhuah ve thei lova chanhai te leh kalphung leh ngaihdan ziding avanga a lailum luah pha ve lova kil khat a bet tlawk tlawk te tan chuan lawng pu khawhar ang maiin chu tuipui zau takah chuan a inkar ngat ngat a.


Retheihna te chuan phing dawt dawt mah se a finna leh thiamna hriam tak chuan lung chu chhang a chantir a tum lova, a sepui ruah do tlawk tlawk mai a ni.


Jenny Von Westphalen, mi hausa leh khawtlang a thiltithei chhungkua a seilian chuan chu mi danglam a thil mak awm chu a lo hai hauhlo. Khawvel hnungchhawnpui a a zinkawng khawhar tak a a karfung chelhpui tur chuan 'tiam tlat e' a tihpui mauh.  Thian tha, Friedrich Engels, a harsat vawrtawp lai pawh a kiang a ding  nghet reng a tawng zui bawk.


Nupui fanau nei a chhangchhepa a nih tawh hnuah pawh a thil hmuh leh thlir dan te avang chuan phiar leh hrek a ni a, a marphu hnuhnung ber phut thlengin “ Hei hi ka ram” ti a chhal tur pawh a nei heklo.


An in luah man tur pek tur pawh neilo khawpin sum leh paiin a phatsan  ngar ngar a.  Tumkhat phei chu a kekawr chu a nupuiin an chaw man tur atan a hralh hial e an ti. Ngamtlak thenkhat hnen a a pawisa puk thin leh a thian, Friedrich Engels in a tanpui thinna chuan chhungkua a enkawl ve naw naw a. An fa pali lai chu puitling zo lovin an thi nghe nghe. 


An ipte chauh hi ‘hlawh-tlinna’ a ngai thin te tan chuan pa hlawhchham a van ni tehlul. Mah se Marxist historian, Eric Hobsbawm te ang chuan an hlutna hi an lo hmu phak tlat nia. ‘Hlawhchhamin a thi kan ti theilo’ a ti mauh.


Lemchan hmuhnawm leh ril eltiang ‘Anonymous’ dungthul khan he mi hrang hian  silai leh chem lek lo mah se, a ziakfung hmang hian ram a va la zau in khawvel a va sawi nghing nasa tehlul.

Kum 50 a tlin pualin a thian tha Friedrich Engels hnena a lehkhathawn ah chuan a nu in a sawi thin dan, “ Sum lu chungchang te hi ziak ziak ziak lovin thawkchhuak se chuan” tih a tarlan chungchang mawlh te kha. 


Saruak a lo piang in saruak in a thi a, a nupui fanau hnenah ‘ hei te hi’ tih ve tur pawh a hnutchhiah lo. Khawvel hnena a thil hnutchhiah erawh a va hrawl tehlul! Tungchhova kal hian finna a zawn chhung hian a hming lam fo tawh ang.


“Sakhuana hi opium a ni” ti a a thusawi thurchhuak tu te lah hian a sawi chhan leh a nihna phawchhuak si lovin an duhzawng an hmehbel  fova, “ heart of the heartless world, soul of the soulless conditions" ti a a sawi zuina hi an rek chum daih nia!  Sakhuana hi ruihhlo ang a ruih thin a nih lam aiin nachhawkna angin na a chhawk na a a tidam hlen lo ti a a sawina zawk a nih hmel. Chik zawk a kan thlir chuan hetih hunlaia a sawi tum en hian tun hunah pawh hian ngaihtuah tham tak a awm awm e.


Piancham chibai, Karl Marx

Comments

Popular posts from this blog

Open letter to nangmah

I hna kha i tlin lo a ni tiraw?

HMEICHHE CHUNGA HLEILENNA (DOMESTIC VIOLENCE) LEH DAN : A THEN CHAUH